SỬ DỤNG MÁY PHÁT ĐIỆN AN TOÀN ĐỂ TRÁNH NGỘ ĐỘC KHÍ

Máy phát điện là thiết bị quan trọng, đặc biệt trong những tình huống mất điện đột ngột hoặc ở các khu vực thiếu điện. Tuy nhiên, việc sử dụng không đúng cách – đặc biệt là vận hành trong không gian kín hoặc thông gió kém – có thể gây ra hiện tượng ngộ độc khí CO, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng. Vì vậy, hiểu rõ các nguyên tắc an toàn khi sử dụng máy phát là điều không thể xem nhẹ. Cùng khám phá trong bài viết sau đây!

Tại sao máy phát điện có thể gây ngộ độc khí?

Việc sử dụng máy phát điện không đúng cách, đặc biệt là trong không gian kín hoặc thiếu thông gió, có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc khí cực kỳ nghiêm trọng. Nguyên nhân chính đến từ khí CO – một loại khí vô hình nhưng có thể cướp đi mạng sống chỉ trong thời gian ngắn.

1. Khí CO sinh ra trong quá trình đốt nhiên liệu

Carbon monoxide là loại khí không màu, không mùi, không vị, nên rất khó phát hiện bằng giác quan thông thường. Khi được hít vào, khí CO nhanh chóng chiếm chỗ oxy trong máu, gây đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mất ý thức và có thể dẫn đến tử vong nếu tiếp xúc trong thời gian dài. Nếu ngộ độc CO xảy ra khi đang ngủ say hoặc uống rượu say thì nạn nhân sẽ hôn mê từ từ, ngưng thở và tử vong.

Cách sơ cấp cứu kịp thời người bị ngạt khí CO:

Khi phát hiện nạn nhân ngộ độc khí CO, cần khẩn trương sơ cấp cứu theo trình tự:

• Nhanh chóng mở rộng cửa, làm thoáng khí, đưa nạn nhân ra khỏi nơi nhiễm độc càng nhanh càng tốt (tuy nhiên lưu ý đảm bảo an toàn cho cả người cấp cứu).
• Nhanh chóng gọi người hỗ trợ để sơ cứu cho nạn nhân, đồng thời gọi cấp cứu 115. Nếu bệnh nhân thở yếu, ngừng thở phải tiến hành hà hơi thổi ngạt ngay.
• Cách hô hấp, hà hơi thổi ngạt: Đặt nạn nhân nằm ưỡn cổ; đặt một khăn mùi soa hay miếng gạc qua miệng nạn nhân, dùng hai ngón tay cái và trỏ bịt mũi nạn nhân rồi thổi hơi trực tiếp vào miệng nạn nhân. Nếu nạn nhân ngừng tim phải ép tim ngoài lồng ngực. Dùng 2 tay chồng lên nhau ép lên lồng ngực ngoài tim, ép tim ngoài lồng ngực.
• Nếu chỉ có một người cấp cứu thì thổi ngạt 2 – 3 hơi lại ép tim ngoài lồng ngực 10 – 15 nhịp. Nếu có hai người cấp cứu thì một người thổi ngạt, một người ép tim ngoài lồng ngực, làm kiên trì cho đến khi tim đập lại và nạn nhân thở trở lại. Sau đó, khẩn trương chuyển nạn nhân đến bệnh viện để điều trị tiếp.

2. Máy phát điện là nguồn thải khí CO nguy hiểm nếu dùng sai cách

Khi máy được đặt trong nhà, gara, tầng hầm hoặc không gian hẹp – nơi không có đủ thông gió – lượng CO thải ra sẽ tích tụ trong không khí và gây ngộ độc cho những người xung quanh chỉ sau vài phút. Nguy cơ càng cao nếu máy hoạt động liên tục trong nhiều giờ.

3. Nhiều sự cố thương tâm đã từng xảy ra

Không ít vụ việc đáng tiếc đã được ghi nhận tại Việt Nam và thế giới, khi người dùng thiệt mạng vì vận hành máy phát trong không gian kín trong lúc mất điện. Những trường hợp này thường xảy ra vào mùa mưa bão hoặc mùa hè – thời điểm sử dụng máy phát điện tăng cao, nhưng điều kiện thông gió lại bị hạn chế.

Trước đây, đã từng có một vụ việc đau lòng đã xảy ra tại Bình Dương khiến 6 người trong một gia đình tử vong do ngạt khí máy phát điện.

Những sai lầm phổ biến khi sử dụng máy phát điện gây nguy hiểm

Máy phát điện là thiết bị hữu ích trong trường hợp mất điện đột xuất. Tuy nhiên, nếu không sử dụng đúng cách, nó có thể trở thành mối đe dọa nghiêm trọng tới sức khỏe và tính mạng. Dưới đây là những lỗi thường gặp nhất khiến người dùng gặp rủi ro khi vận hành.

1. Đặt máy phát điện trong không gian kín hoặc không thông thoáng

Đây là lỗi nghiêm trọng và phổ biến nhất. Khi máy được đặt trong phòng kín, gara, ban công bị che kín hoặc tầng hầm không có hệ thống thông gió tốt, khí thải (đặc biệt là CO) sẽ tích tụ nhanh chóng. Ngay cả khi không thấy mùi, người dùng vẫn có thể bị ngộ độc khí và tử vong chỉ trong vài phút.

2. Hướng ống xả khí về phía cửa sổ, cửa chính hoặc lối đi chung

Nhiều người vô tình để ống xả máy hướng thẳng vào khu vực có người sinh hoạt, như cửa sổ, cửa thông gió hoặc hành lang chung cư. Gió sẽ đẩy khí CO trở lại vào nhà, gây nguy cơ ngộ độc mà người trong nhà không hề hay biết.

3. Vận hành máy phát điện dưới trời mưa mà không có mái che

Một số người cho rằng máy phát điện có thể chịu mưa nắng, nhưng sự thật là nước mưa có thể gây chập điện, rò rỉ điện, hư hỏng linh kiện hoặc thậm chí gây cháy nổ. Đây là lý do máy cần có mái che đơn giản, thông thoáng và cách điện tốt khi sử dụng ngoài trời.

4. Tiếp nhiên liệu khi máy đang hoạt động hoặc còn nóng

Đây là hành động cực kỳ nguy hiểm nhưng lại xảy ra khá phổ biến. Tiếp nhiên liệu khi máy chưa tắt hoặc còn nóng dễ gây bốc hơi, bắt lửa từ tia lửa điện hoặc bộ phận đang nóng, dẫn đến cháy nổ nghiêm trọng.

5. Không kiểm tra và bảo trì máy định kỳ

Máy phát điện nếu không được bảo trì thường xuyên có thể bị rò rỉ khí, lọc gió bẩn, động cơ hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến sinh nhiều khí độc hơn. Ngoài ra, những lỗi tiềm ẩn không được phát hiện sớm cũng làm tăng nguy cơ cháy nổ, ngộ độc hoặc chập điện.

Hướng dẫn sử dụng máy phát điện an toàn để tránh ngộ độc khí

Để tránh các tai nạn đáng tiếc do khí độc từ máy phát điện, người sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn an toàn. Dưới đây là những quy tắc cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng giúp đảm bảo sức khỏe cho bạn và người thân khi vận hành máy phát.

1. Đặt máy ở nơi thoáng khí, ngoài trời nếu có thể

Luôn bố trí máy ở nơi có lưu thông không khí tốt. Vị trí lý tưởng là ngoài trời, có mái che, cách xa nhà ở, cửa sổ, cửa thông gió và các khu vực sinh hoạt ít nhất 5–7 mét. Tránh tuyệt đối đặt máy trong tầng hầm, gara, ban công khép kín hoặc phòng kín.

2. Hướng ống xả khí ra khu vực an toàn

Hãy chắc chắn rằng ống xả khí của máy phát điện được hướng về nơi trống trải, không có người qua lại. Tránh đặt ống xả gần cửa sổ, ban công hoặc giếng trời – nơi khí CO có thể quay trở lại không gian sống.

3. Lắp đặt thiết bị cảnh báo khí CO trong nhà

Đây là một biện pháp phòng ngừa hiện đại và hiệu quả. Thiết bị cảnh báo khí CO sẽ phát tín hiệu khi phát hiện nồng độ khí độc vượt mức cho phép, giúp bạn kịp thời xử lý và thoát khỏi nguy hiểm trước khi có hậu quả nghiêm trọng.

4. Không sử dụng máy dưới trời mưa nếu không có mái che

Nếu buộc phải sử dụng máy ngoài trời, hãy lắp mái che chống nước và cách điện an toàn. Điều này không chỉ giúp máy tránh hư hỏng mà còn giảm nguy cơ rò rỉ điện, giật điện hoặc cháy nổ khi thời tiết xấu.

5. Tắt máy và để nguội trước khi tiếp nhiên liệu

Tuyệt đối không châm thêm nhiên liệu khi máy đang hoạt động hoặc chưa hạ nhiệt. Việc này có thể gây bốc hơi xăng/dầu và tạo nguy cơ bắt lửa cực cao, dẫn đến cháy nổ nguy hiểm.

KẾT LUẬN