Điện năng là một phần thiết yếu trong đời sống và sản xuất, tuy nhiên trong quá trình sử dụng, không tránh khỏi các sự cố về điện gây gián đoạn hoạt động và tiềm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm. Việc hiểu rõ các sự cố thường gặp và biết cách xử lý kịp thời, đúng cách là điều cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn cho người dùng cũng như hệ thống các thiết bị. Cùng khám phá nguyên nhân và hướng dẫn xử lý an toàn, hạn chế rủi ro cháy nổ trong bài viết sau đây!
Các nguyên nhân phổ biến gây hư hỏng điện
- Hệ thống dây điện trong nhà bị lỗi
- Quá nhiều đèn hoặc thiết bị trên một mạch điện
- Ổ cắm hoặc công tắc tường bị lỗi
- Dây hoặc phích cắm bị lỗi
- Lỗi mạch bên trong thiết bị
- Mạch điện quá tải hoặc đoản mạch
Những lưu ý khi kiểm tra điện
Không bao giờ thao tác trên mạch điện, thiết bị cố định, ổ cắm, dây điện hoặc công tắc mà không sử dụng bảo hộ an toàn.
Khi làm việc trên một mạch điện, điều quan trọng đầu tiên là phải đảm bảo rằng mạch đã được tắt. Không chỉ ở công tắc, mà còn ở bảng điều khiển chính hoặc bảng phụ điều khiển mạch. Trước khi thao tác trên mạch, bạn phải kiểm tra lại mạch hoặc thiết bị để đảm bảo rằng nó thực sự đã tắt. Để kiểm tra một cách an toàn mạch điện, hãy sử dụng bút thử điện. Điều này để đảm bảo rằng không còn dòng điện nào chạy qua.
1. Sử dụng bút thử điện để kiểm tra điện trên mạch
Cách dùng: Ta đặt một đầu bút vào mạch cần đo, ngón tay ta đặt tiếp xúc với phần đỉnh kim loại phía trên đầu bút. Nếu đèn trên bút thử điện sáng thì đó là dây nóng (dây dương, có điện) nếu đèn không sáng thì đó là dây nguội (dây âm) hoặc dây trung tính.
Trường hợp bút thử điện sáng khi đó là dây nguội, trung tính thì mạch điện đang có vấn đề.
Chú ý:
- Tuyệt đối không sử dụng bút để kiểm tra dòng điện áp 1 chiều DC, vì nó có thể gây ra tình trạng bị điện giật trong tình trạng bóng đèn phía trong hay phần điện trở bị chạm vào.
- Đặt bút phải vuông góc giữa bút và vị trí đo, tránh tình trạng kết quả kiểm tra không đúng.
- Trên thị trường có rất nhiều loại bút thử điện khác nhau như bút âm tường, bút cảm ứng, bút điện tử,… Tùy theo mục đích sử dụng để lựa chọn loại bút phù hợp nhất.
2. Sử dụng máy đo dòng điện, đồng hồ đo điện
Khi đo điện áp xoay chiều, thang đo được chuyển sang thang đo xoay chiều (AC), để thang đo xoay chiều (AC) cao hơn một bậc so với điện áp cần đo. Ví dụ nếu đo điện áp AC 220V ta để thang AC 250V, nếu ta để thang thấp hơn điện áp cần đo thì đồng hồ báo kịch kim, nếu để thanh quá cao thì kim báo thiếu chính xác.
Hãy nhớ thay đổi thang đo thành thang đo một chiều (DC) khi đo điện áp một chiều (DC). Khi đo ta đặt que đỏ vào cực dương (+) nguồn, que đen vào cực âm (-) nguồn, để thang đo cao hơn điện áp cần đo một nấc. Ví dụ nếu đo áp DC 110V ta để thang DC 250V, trường hợp để thang đo thấp hơn điện áp cần đo thì đồng hồ báo kịch kim, trường hợp để thang quá cao thì kim báo thiếu chính xác.
Cách xử lý 3 sự cố về điện thường gặp
1. Nhảy aptomat
Nếu gia đình bạn bị mất điện đột ngột trong khi nhà hàng xóm vẫn có thì rất có thể lưới điện của gia đình bạn đã gặp sự cố về aptomat. Đây cũng là một trong những sự cố mà nhiều gia đình gặp phải. Để biết được thông tin chính xác nhất, bạn cần kiểm tra lại aptomat của gia đình.
Sự cố điện này có thể do gia đình bạn đang sử dụng điện quá tải. Để khắc phục bạn cần ngắt hết những thiết bị điện không cần thiết, những vật dụng có công suất tiêu thụ lớn như: bình nóng lạnh, điều hòa, ấm siêu tốc, bàn là,…. sau đó đóng lại aptomat.
2. Chập cháy điện
Chập cháy điện cũng là một trong các sự cố thường gặp trong hệ thống điện. Nguyên nhân có thể là do nguồn điện trong gia đình không ổn định, thiết bị điện, đường dây điện đã quá cũ hoặc bị côn trùng cắn đứt. Hoặc có thể do mưa ẩm làm ướt thiết bị điện, hoặc thói quen sử dụng điện bất cẩn.
Nếu phát hiện có sự cố chập cháy, hãy nhanh chóng ngắt cầu giao tổng, sau đó rút các thiết bị điện bị chập cháy ra khỏi hệ thống. Nếu là sự cố nhỏ bạn có thể tự mình khắc phục. Còn nếu bạn là người không rành về điện và không có kinh nghiệm để kiểm tra sửa chữa hãy liên hệ với đơn vị sửa điện tại nhà uy tín để được giúp đỡ.
3. Sấm sét đánh làm chập cháy điện
Đây là sự cố từ nguyên nhân khách quan. Để hạn chế những sự cố này, bạn nên chủ động ngắt nguồn điện trong nhà hoặc tránh sử dụng các thiết bị điện như đầu thu, tivi, máy tính khi mưa to, sấm sét hoặc khi ra khỏi nhà và khi không còn sử dụng.