Máy phát điện là thiết bị không thể thiếu trong các công trình, nhà máy, bệnh viện hay khu dân cư hiện đại. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả sử dụng cũng như an toàn cho người vận hành và thiết bị, việc tuân thủ đúng các yêu cầu kỹ thuật cơ bản là vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ những lưu ý cốt lõi để vận hành máy phát an toàn và bền bỉ.
Yêu cầu về con người khi sử dụng máy phát điện
Trong độ tuổi lao động do Nhà nước qui định. Đã qua khám tuyển sức khỏe bởi cơ quan y tế. Được đào tạo chuyên môn, được huấn luyện bảo hộ lao động và có kèm theo các chứng chỉ tương ứng. Sử dụng máy phát điện đúng cách và trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân phù hợp theo đúng chế độ, đặc biệt là các phương tiện cách điện trong quá trình vận hành
Yêu cầu về nơi đặt máy phát điện
Nhà đặt máy phát điện phải luôn thoáng khí khi vận hành, phải có đường ống thoát khí thải ra khỏi phòng. Nhà đặt máy phát phải được trang bị bình chữa cháy CO2 hợp cách, đặt tại vị trí thuận tiện nhất cho quản lý và sử dụng khi có cháy nổ. Không được dùng loại bình chữa cháy dạng bọt A, B trang bị cho các nhà đặt máy phát. Nghiêm cấm hút thuốc trong phòng máy, khi chạy máy phát.
Đối với máy phát điện xách tay hoặc lưu động phục vụ giải quyết sự cố TTTH, không được vận hành tại những nơi kín khí hoặc không đảm bảo các điều kiện về thông gió (tránh tích tụ khí carbon monoxide), không vận hành máy dưới trời mưa mà không có mái che (để đảm bảo máy khô, tránh dò rỉ điện).
Đối với máy phát điện đặt cố định, vỏ máy phải được tiếp đất bằng cáp mềm nhiều ruột với bảng đồng tiếp đất và tùy theo loại máy, chọn tiết diện cáp tiếp đất cho phù hợp (nhưng tiết diện nhỏ nhất≥ 16mm2) và điện trở tiếp đất của máy phải đạt trị số < 5Ω.
Kiểm tra máy phát điện trước khi vận hành
Xem xét phát hiện hư hỏng bên ngoài của máy. Kiểm tra xiết chặt. Kiểm tra mức nhiên liệu và nước làm mát, nhiên liệu phải được lắng lọc và phải xả cặn ở bình chứa nhiên liệu. Kiểm tra mức dầu nhờn của cacte dầu. Kiểm tra sự rò rỉ ở hệ thống nhiên liệu, hệ thống bôi trơn, hệ thống làm mát. Kiểm tra xem cầu dao tổng có ở vị trí cắt mạch không. Đưa núm đlều chỉnh kích thích về vị trí điện áp thấp nhất.
Chỉ khi sự kiểm tra cho thấy máy đang ở tình trạng hoàn hảo và sẵn sàng làm vlệc mới cho phép khởi động máy. Khi sử dụng máy “đề ” bằng không khí nén phải tuân theo “Qui định an toàn lao động khi vận hành máy nén khí “.
Kích thích máy phát điện
Điều chỉnh điện áp phải thực hiện từ từ, không tăng đột ngột để tránh gây sốc nhiệt. Khi tải vào, cũng cần tăng dần để máy thích nghi. Điều này giúp kéo dài tuổi thọ thiết bị và đảm bảo an toàn trong quá trình khởi động. Người vận hành cần quan sát thông số và thực hiện đúng trình tự.
Giám sát khi máy phát điện đang hoạt động
Nhiệt độ dầu và nước động cơ nổ. Áp suất dầu nhờn. Tần số, điện áp và cường độ dòng điện của từng pha. Nhiệt độ máy phát và nhiệt độ các ổ bi của máy phát điện. Tình trạng làm việc của các chổi than và cổ góp nếu có. Khi máy đang hoạt động cấm lau chùi điều chỉnh bộ phận quay, vô dầu mỡ…, chỉ được làm việc đó khi máy đã ngừng hẳn chuyển động.
Quy định điện áp làm việc dài hạn
Không được vượt quá 110% điện áp định mức của máy. Dòng điện các pha không được chênh lệch quá 15%. Thời gian cho phép quá tải của máy đối với các trị số quá tải tương ứng phải nằm trong giới hạn qui định của nhà chế tạo.
Thao tác dừng máy phát điện đúng cách
Khi muốn ngắt máy, trước tiên cần cắt tải và giảm tốc động cơ từ từ. Tiếp tục để máy chạy không tải cho đến khi nhiệt độ nước giảm còn khoảng 50–60°C rồi mới dừng hẳn. Thao tác đúng sẽ hạn chế sốc nhiệt và bảo vệ các bộ phận bên trong.
Kiểm tra cách điện định kỳ
Sao cho trị số của chúng không nhỏ hơn trị số qui định ở cả hai trạng thái nóng và nguội. Nếu cách điện của máy phát điện không bảo đảm phải sấy lại, trong khi sấy nhiệt độ cao nhất ở bất kỳ chỗ nào của máy cũng không được vượt quá 80 độ C.
Trường hợp phải ngừng máy ngay
Nhiệt độ dầu và nước, hoặc của ổ bi và máy phát điện tăng quá giới hạn cho phép. Áp suất vượt quá trị số giới hạn. Tốc dộ quay tăng hay giảm quá mức qui định. Có tiếng gõ và tiếng khua kim khí hoặc rung ngày càng tăng. Xuất hiện tia lửa hoặc khói trong máy phát. Phóng điện quá nhiều và không bình thường của chổi than và cổ góp. Sau đó phải báo cáo lên trên để xin ý kiến chỉ đạo khắc phục.
Việc khắc phục sự cố chỉ có thể thực hiện khi dã ngừng máy và loại trừ hoàn toàn khả năng có thể hoạt động trở lại một cách ngẫu nhiên của nó. Sau khi sửa xong trước khi đóng cacte phải tin chắc không bỏ quên trong thiết bị các vật lạ, dụng cụ,…
Khi cấp nhiên liệu và dầu cho máy phát điện
Cấm hút thuốc và sử dụng ngọn lửa hở để soi kiểm tra mức nhiên liệu. Không cho phép rò rỉ dầu và nhiên liệu, nếu phát hiện rò rỉ phải khắc phục ngay mới được cho máy phát điện hoạt động tiếp. Không được phát hiện các vị trí rò rỉ trên ống phun bằng cách sờ mó bằng tay.
Các hố dầu ở trạm máy phát điện dự phòng phải có nắp đậy hoặc rào chắn để người không bị rơi xuống, nền trạm phải khô ráo, không có dầu mỡ vương vãi. Không cho để các chất dễ cháy gần các thiết bị điện. Không được để các vật cản trên lối thoát dự phòng. Chỗ làm víệc phải trật tự, ngăn nắp.
Quy định khi xảy ra hỏa hoạn
Chỉ được sử dụng bình chữa cháy CO2, đất, cát, hay vải không thấm nước để dập tắt sự cháy của dầu và nhiên liệu. Nghiêm cấm rót nước vào dầu và nhiên liệu cháy cũng như dùng bình bọt chữa cháy để dập tắt các dây dẫn hay thiết bị bị cháy mà đang có điện. Giẻ lau máy phải cho vào thùng rác bằng kim loại có nắp đậy.
Kiểm tra hệ thống xả khí
Cần đảm bảo ống xả không bị bịt và có đường kính phù hợp. Phần ống nằm trong nhà phải được bọc cách nhiệt đúng tiêu chuẩn. Khi ống đi qua mái hoặc tường dễ cháy, phải trang bị tấm ngăn cách nhiệt 50x50cm để phòng cháy nổ.
Vệ sinh và bảo dưỡng thiết bị
Khi rửa hoặc làm vệ sinh máy, cần tránh để dung dịch hoặc nhiên liệu bắn vào mắt. Nên đeo kính bảo hộ và đồ bảo vệ đầy đủ trong suốt quá trình. Việc vệ sinh định kỳ giúp kéo dài tuổi thọ máy và đảm bảo hiệu suất vận hành.
Những điều nghiêm cấm
Tuyệt đối không sử dụng xăng êtyl hóa, hút thuốc hay sử dụng lửa hở tại khu vực máy. Tránh tích tụ lượng hơi xăng lớn gây nguy cơ cháy nổ. Những hành vi này có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về người và thiết bị.
Khi chuyển mạch
Trong các thiết bị phân phối, bảng phân phối, trạm phân phối, lắp ráp có điện thế dưới 1.000 vôn cũng như trong các thiết bị chỉnh lưu được phép thực hiện bởi một trong những nhân viên bảo dưỡng có bậc thợ không dưới bậc 3 mà không nhất thiết phải sử dụng các phương tiện bảo vệ. Khi đóng và ngắt thực hiện ở trên cao hay trong những điều kiện khó khăn thì công việc đó phải tiến hành với sự hiện diện của người thứ hai với tư cách là người giám sát.
Thay thế dây chảy quá nhiệt của cầu chì
Khi có cầu dao phải thực hiện với sự cắt điện và sau khi đã kiểm tra không còn điện áp ở vấu cặp của cầu chì (có thể làm việc mà không cần phương tiện bảo vệ). Khi không thể cắt điện thì việc trên chỉ được thực hiện dưới điện áp nhưng không tải với việc sử dụng đầy đủ găng tay cách điện, dụng cụ cầm tay cầm cách điện và kính bảo vệ.
Khi kết thúc ca làm việc
Cuối mỗi ca làm việc, cần thực hiện thủ tục bàn giao theo quy định. Đảm bảo ghi lại đầy đủ thông tin vận hành, sự cố (nếu có), tình trạng thiết bị. Sau đó, vệ sinh cá nhân sạch sẽ trước khi rời khỏi vị trí.
KẾT LUẬN
Thông tin liên hệ:
Website: https://codiencongnghiep.com.vn
Facebook: https://www.facebook.com/minhphuelectric/
Email: info@minhphu.org
Hotline: 090 693 77 88 – 090 950 96 96
Địa chỉ văn phòng: 399B Trường Chinh, Phường 14, quận Tân Bình, TP.HCM